نان شیرمال یکی از محصولات محبوب و معروف منطقه سمنان در ایران است گرچه نان شیرمال به‌عنوان یکی از سوغات‌های شهر سمنان معروف است. نان شیرمال سمنان درونش نرم و خمیری و بیرونش ترشی و کمی شور است. این نان اغلب به صورت صبحانه همراه با پنیر و چای سفید مصرف می‌شود و همچنین به عنوان یکی از تنقلات محبوب در جشن‌ها و مراسم‌های مختلف نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر این، نان شیرمال نرم و خمیری به دلیل داشتن مواد مغذی مفیدی مانند کلسیم، پروتئین و ویتامین‌های گروه ب، به عنوان یکی از مواد غذایی سالم و مفید شناخته شده است.
مواد لازم برای تهیه نان شیرمال
| آرد | 500 گرم |
| شیر | 1 پیمانه |
| تخم‌مرغ | 1 عدد |
| خمیر مایه فوری | 1 ق سوپ‌خوری |
| شکر | نصف پیمانه |
| کره | 100 گرم |
| نمک | 1 پینچ |
| آب گرم | 2 ق سوپ‌خوری |
ابتدا خمیر مایه را با آب گرم و نصف قاشق چایخوری شکر مخلوط کنید و به مدت چند دقیقه صبر کنید تا حجم آن دو برابر شود. سپس تخم مرغ، روغن، شیر، شکر و خمیر مایه و نمک را با هم مخلوط کنید و هم بزنید.
حالا، به آرامی آرد را به مواد اضافه کنید و به مدتی آن را ورز دهید تا خمیر به دست نچسبد. سپس روی خمیر را پوشانده و به مدت 2 یا 3 ساعت آن را استراحت دهید. بعد از این مدت، به اندازه یک گلوله از خمیر برداشته و آن را به سه قسمت تقسیم کنید و آن را مثل مو ببافید و داخل سینی فر قرار دهید. در صورت تمایل، می توانید بین سه لوله خمیر از مغزیجات مثل گردو و کشمش قرار دهید و نان شیرمال مغزدار داشته باشید.
برای زرینه یا رومال نان‌ها، یک عدد زرده تخم مرغ، کمی زعفران و کمی شکر را با هم مخلوط کنید و روی گیس‌باف‌ها بمالید و سینی را داخل فر با دمای 180 درجه سانتی‌گراد بگذارید.حدود 20 دقیقه زمان برای پخت نان کافی است، اما اگر بعد از این مدت، روی نان‌ها رنگ نگرفته بود، 2-3 دقیقه گریل را روشن کنید. اما مواظب باشید نان‌ها نسوزند و سیاه نشوند.
8 نکته مهم برای تهیه نان شیرمال خانگی
استفاده از آرد سفید، خمیر نان را لطیف و خوشمزه می‌کند. اما اگر از آرد کامل استفاده کنید، نان شما بیشتری مقویتر و پر خاصیت‌تر می‌شود.
۲. استفاده از نمک به اندازه مناسب، می‌تواند به طعم و مزه‌ی خوبی به نان شیرمال شما ببخشد.
۳. استفاده از شیر گاو یا شیر کامل، باعث می‌شود که نان شیرمال شما خوشمزه‌تر و مرطوب‌تر شود.
۴. برای پخت نان شیرمال، از فر درجه ۱۸۰ درجه سانتی‌گراد استفاده کنید. در طول پخت نان، سعی کنید فر را باز نکنید تا بخاری که در داخل فر ایجاد شده روی نان باقی بماند و نان رو به رشد کمک کند.
۵. قبل از خمیر آماده کردن، می‌توانید خمیر را به مدت ۲ یا ۳ ساعت استراحت دهید تا حجم خمیر بیشتر شود.
۶. برای زینت نان، می‌توانید از تخم‌مرغ و زعفران استفاده کنید که باعث می‌شود نان شیرمال شما بیشتر جذابیت داشته باشد.
۷. در هنگام خمیر کردن، بهتر است از آب گرم استفاده شود تا خمیر نرم و لطیف‌تر شود. همچنین در هنگام اضافه کردن آرد، بهتر است آرد را به تدریج و با حوصله به خمیر اضافه کنید تا خمیر نرم و قابل کار شود.
۸. برای نگهداری نان شیرمال، بهتر است نان را درون یک بسته‌ی پلاستیکی قرار دهید و در یخچال نگهداری کنید. بهترین زمان برای مصرف نان، در روز پخت آن است.